Eκκλησία και Εκκλησιολογία

Κυκλοφόρησε τὸ νέο τεῦχος τοῦ περιοδικοῦ Θεολογία (τόμος 81, τεῦχος 3ο, Ἰούλιος-Σεπτέμβριος 2010), τὸ ὁποῖο φιλοξενεῖ ἄρθρα ποικίλης ὕλης. Στὸ προλογικὸ σημείωμα μὲ τίτλο «Ἐκκλησία καὶ Ἐκκλησιολογία», ὁ Σταῦρος Γιαγκάζογλου περιγράφει ἁδρομερῶς τὸ παρελθὸν τῆς περὶ Ἐκκλησίας θεολογικῆς ἔρευνας, ὁριοθετώντας τὸ πλαίσιο τῆς ὀρθόδοξης ἐκκλησιολογίας.

Στὸ πρῶτο μελέτημα μὲ τίτλο «Ὁ χριστιανικὸς ριζοσπαστισμός» ὁ Γεώργιος Μαντζαρίδης ἀποτυπώνει σκέψεις γιὰ τὴ ριζοσπαστικότητα τῆς Ἐκκλησίας στὴ σχέση της πρὸς τὸν σύγχρονο κόσμο. Ὁ Ἰωάννης Καραβιδόπουλος στὸ ἄρθρο του «Ἡ ἔρευνα τοῦ “ἱστορικοῦ Ἰησοῦ” στὴν Ὀρθόδοξη Θεολογία» ἐπιχειρεῖ νὰ συζητήσει τὰ πρόσφατα πορίσματα τῆς βιβλικῆς ἐπιστήμης, τὶς ἀναφορὲς τῆς ὀρθόδοξης θεολογίας, καθὼς καὶ τὴ νομιμότητα τοῦ ζητήματος τῆς ἔρευνας τοῦ ἱστορικοῦ Ἰησοῦ. Στὴν ἑπόμενη μελέτη «Ἡ θεολογικὴ σημασία καὶ ἀξιολόγηση τῆς Ἁγίας Γραφῆς, εἰδικὰ κατὰ τοὺς μεγάλους Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας» ὁ Χρῖστος Κρικώνης περιγράφει τὴ θέση καὶ τὴ σημασία τῆς Ἁγίας Γραφῆς στὴ θεολογικὴ μελέτη στὸ πλαίσιο τῶν ἑρμηνευτικῶν σχολῶν (Ἀλεξάνδρεια, Ἀντιόχεια), ἀλλὰ καὶ τῶν μεγάλων Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας (Καππαδόκες, Ἰω. Χρυσόστομος).

Ὁ Σωτήριος Δεσπότης στὸ μελέτημά του «Οἱ πρῶτοι λόγοι τοῦ Ἰησοῦ στὸ κατὰ Ἰωάννην καὶ ἡ δημιουργία τοῦ κύκλου τῶν μαθητῶν Του» προσφέρει μιὰ ἐξαντλητικὴ ἑρμηνεία στὸ Ἰω. 1,35-39, ὅπου καταγράφονται τὰ πρῶτα λόγια τοῦ Ἰησοῦ στὸ Εὐαγγέλιο ὅσον ἀφορᾶ στὴν κλήση τῶν μαθητῶν Του. Στὸ ἄρθρο «Ἡ ἐποχὴ τῶν Κριτῶν καὶ ἡ ἐγκαθίδρυση τοῦ θεσμοῦ τῆς Βασιλείας» ὁ Χρῆστος Καραγιάννης μὲ βάση μιὰ ἱστορικο-κριτικὴ προσέγγιση τῶν σχετικῶν βιβλικῶν μαρτυριῶν ἐπιχειρεῖ μιὰ κοινωνιολογικὴ θεώρηση τῶν δομῶν καὶ τῆς ὀργάνωσης τῶν φυλῶν τοῦ Ἰσραήλ, διερευνώντας τοὺς λόγους ποὺ ὁδηγοῦν στὸν θεσμὸ τῆς βασιλείας. Ὁ Βασίλειος Γιαννόπουλος στὴ μελέτη του «Ἡ οἰκουμενικότητα τῆς “λεγομένης Πενθέκτης Οἰκουμενικῆς Συνόδου”» ἔρχεται σὲ διάλογο μὲ προηγούμενο ἄρθρο τοῦ Παναγιώτη Μπούμη σχετικὰ μὲ τὸ ζήτημα τῆς ἀμφιλεγόμενης οἰκουμενικότητας τῆς Πενθέκτης Συνόδου.

Ὁ Πέτρος Βασιλειάδης στὴ μελέτη του «Ὁ ἱερὸς Αὐγουστῖνος ὡς ἑρμηνευτὴς τοῦ ἀποστόλου Παύλου καὶ τὸ πρόβλημα τῆς ἀνθρώπινης σεξουαλικότητας» ἐπιχειρεῖ μιὰ πολυεπίπεδη θεώρηση τῆς ἀντίληψης τοῦ ἱεροῦ Αὐγουστίνου γιὰ τὴν ἀνθρώπινη
σεξουαλικότητα, ἀλλὰ καὶ τὴν εὐρύτερη ἀνθρωπολογικὴ καὶ θεολογικὴ σπουδαιότητα τοῦ θέματος. Στὸ ἑπόμενο ἄρθρο «Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς καὶ Νικόλαος Καβάσιλας. Ἡ σύνθεση μυστηριακῆς καὶ ἀσκητικῆς ζωῆς στὴν ὀρθόδοξη παράδοση» ὁ Σταῦρος Γιαγκάζογλου διερευνᾶ τὴ σχέση τοῦ Νικολάου Καβάσιλα πρὸς τὸν Γρηγόριο Παλαμᾶ καὶ τὸν Ἡσυχασμό, περιγράφοντας τὴν οὐσιαστικὴ σύμπτωσή τους μέσα ἀπὸ τοὺς βασικοὺς ἄξονες τῆς ὀρθόδοξης θεολογίας.

Στὴ μελέτη «Μυστήρια καὶ ἑνότητα τῆς Ἐκκλησίας κατὰ τὸν ἅγιο Ἰωάννη τὸν Χρυσόστομο» ὁ Βασίλειος Τσίγκος ἀναδεικνύει τὶς σημαντικὲς ἀπόψεις τοῦ ἱ. Χρυσοστόμου γιὰ τὴ θεσμικὴ διάσταση τῆς Ἐκκλησίας καὶ τὴν ἀνάλογη ἀνάγκη γιὰ μυστηριακὴ ἑνότητα. Ὁ π. Βασίλειος Γεωργόπουλος στὸ ἄρθρο του «Χριστολογία καὶ αἵρεση στὴ Δεύτερη Ἑλβετικὴ Ὁμολογία» προχωρεῖ σὲ μιὰ κριτικὴ ἀξιολόγηση τοῦ θέματος μὲ ἐπίκεντρο ἕνα ἰδιαίτερα διαδεδομένο ὁμολογιακὸ κείμενο στὸ χῶρο τοῦ Προτεσταντισμοῦ. Ὁ π. Ἐμμανουὴλ Κλάψης στό «Human Dignity in a Global World» ἐξετάζει τὸν τρόπο θεώρησης τῆς ἀνθρώπινης ἀξιοπρέπειας καὶ τῶν ἀνθρωπίνων δικαιωμάτων στὸ πλαίσιο τοῦ σύγχρονου μεταβαλλόμενου κόσμου, προσφέροντας κάποιες γόνιμες σκέψεις ἀπὸ τὴν ὀρθόδοξη προοπτική. Στὴ στήλη Παρεμβάσεις ὁ Σωτήρης Γουνελᾶς στὸ κείμενό του «Σημερινὲς ὄψεις τῆς θεολογίας καὶ ἡ συζήτησή τους» συζητᾶ, μὲ ἀφορμὴ τὸ τελευταῖο βιβλίο τοῦ Χρυσόστομου Σταμούλη μὲ τίτλο «Ἔρως καὶ θάνατος», τὴν πορεία τῆς σύγχρονης θεολογίας στὴν Ἑλλάδα. Στὴν παρέμβαση ποὺ ἀκολουθεῖ μὲ θέμα «Ἡ οικονομικὴ κρίση καὶ ἡ Εὐρώπη» ὁ Κωνσταντῖνος Ζορμπᾶς ἐκφράζει τὴν ἀγωνία του γιὰ τὴν ἀνάγκη οἱ χριστιανικὲς καὶ θρησκευτικὲς παραδόσεις νὰ συνεργαστοῦν γιὰ τὴν ὑπέρβαση τῶν σοβαρῶν οἰκονομικῶν προβλημάτων ποὺ ἀντιμετωπίζουν οἱ πολίτες στὴν Εὐρώπη (καὶ τὴν Ἑλλάδα) σήμερα.

Τὸ τεῦχος τοῦ περιοδικοῦ συμπληρώνεται μὲ τὶς πλούσιες μόνιμες στῆλες. Τὰ Θεολογικὰ Χρονικά, ὅπου περιλαμβάνονται ἀναφορὲς σὲ επιστημονικὰ συνέδρια, θεολογικὰ γεγονότα, ἀνακοινωθέντα καὶ πορίσματα συνοδικῶν συνδιασκέψεων, τὰ Περιοδικὰ Ἀνάλεκτα, ὅπου γίνεται σύντομη ἐπισκόπηση τῶν ἑλληνικῶν καὶ ξένων θεολογικῶν περιοδικῶν, τὸ Βιβλιοστάσιον, ὅπου δημοσιεύονται βιβλιοκριτικὰ δοκίμια καὶ παρουσιάσεις θεολογικῶν μονογραφιῶν, βιβλίων καὶ λοιπῶν ἐκδόσεων καί, τέλος, τὸ Ἀναλόγιον, ὅπου δημοσιεύεται ἐνημερωτικὸ δελτίο πρόσφατων θεολογικῶν ἐκδόσεων. Τὸ ἑπόμενο 4ο τεῦχος τῆς Θεολογίας μὲ τὸ ἀφιέρωμα «π. Γεώργιος Φλωρόφσκυ» θὰ κυκλοφορήσει τὸν προσεχῆ Ἰανουάριο.


* Για επικοινωνία με το περιοδικό: e-mail: theologia@ecclesia.gr, τηλ. 210 - 7272313, fax: 210 - 7272251