Τετάρτη 14 Οκτωβρίου 2009

Η "Θεολογία" σε νέα πορεία


Ἡ Θεολογία ὡς ἐπιστημονικὸ περιοδικὸ ἐκδίδεται μὲ τὴν μέριμνα τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος ἀνελλιπῶς απὸ τὸ 1923. Τὴν διεύθυνση τοῦ περιοδικοῦ ἀνέλαβε ἀπὸ τὸν Ἰανουάριο τοῦ 2009 ὁ Σταῦρος Γιαγκάζογλου, Δρ. Θεολογίας καὶ Σύμβουλος τοῦ Παιδαγωγικοῦ Ἰνστιτούτου, ἐνῶ ἡ Συντακτικὴ Ἐπιτροπὴ μὲ ἐνιαύσια θητεία ἔγινε πολυμελὴς καὶ ἀπαρτίζεται ἀπὸ καθηγητὲς τῶν Θεολογικῶν Σχολῶν Ἀθηνῶν καὶ Θεσσαλονίκης ἀνὰ ἐπιστημονικὸ κλάδο, μὲ τὴ συμμετοχὴ ἑνὸς Μητροπολίτη τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος. Οἱ προκλήσεις τῶν καιρῶν, ἀλλά, κυρίως, οἱ θεολογικὲς καὶ ποιμαντικὲς ἀνάγκες τῆς ἐκκλησιαστικῆς διακονίας ὁδήγησαν σὲ οὐσιαστικὲς καὶ τυποτεχνικὲς ἀλλαγές, ὥστε ὁ θεολογικὸς λόγος νὰ ἀκούγεται εὐρύτερα, νὰ προκαλεῖ ζυμώσεις καὶ γόνιμη συζήτηση, νὰ γίνεται φανερὴ ἡ ἐπικαιρότητα καὶ διαχρονικότητά του.

Ἔτσι ἡ Θεολογία δίχως νὰ ἀποβάλλει τὸν ἀκαδημαϊκὸ καὶ ἐπιστημονικό της χαρακτήρα, μπορεῖ νὰ γίνει ἕνα πιὸ δυναμικό, αἰσθητικά ἑλκυστικὸ καὶ ἐνδιαφέρον γιὰ περισσότερους ανθρώπους περιοδικό. ἩΘεολογία κυκλοφορεῖ πλέον σὲ τέσσερα τεύχη ἀνὰ ἔτος. Ἀπὸ αὐτά, τὰ δύο εἶναι ποικίλης θεολογικῆς ὕλης καὶ τὰ ἄλλα δύο ἀναφέρονται σὲ συγκεκριμένα κάθε φορὰ θεολογικὰ ἀφιερώματα, ἐνδιαφέροντα καὶ προσβάσιμα καὶ ἀπὸ τὸν μέσο ἀναγνώστη. Σὲ κάθε τεῦχος, πέραν τοῦ ἀφιερώματος, δημοσιεύονται ἀκόμη: στὴ στήλη Ἰδιόμελα, ὁρισμένες ἀνεξάρτητες θεματικὰ θεολογικὲς μελέτες ἢ δοκίμια. στὴ στήλη Θεολογικὰ Χρονικά, ἀναφορὰ σὲ σημαντικὰ γεγονότα ἀπὸ τὸν διορθόδοξο καὶ διαχριστιανικὸ κόσμο, ὅπως συνοδικὲς συνδιασκέψεις, συνέδρια, ἐπίσημοι διαχριστιανικοὶ διάλογοι κ.ἄ.. στὴ στήλη Περιοδικὰ Ἀνάλεκτα, σύντομη
ἐπισκόπηση τῶν ἑλληνικῶν καὶ ξένων θεολογικῶν περιοδικῶν. στὴ στήλη Βιβλιοστάσιον, βιβλιοκριτικὰ δοκίμια καὶ παρουσιάσεις θεολογικῶν μονογραφιῶν, βιβλίων καὶ λοιπῶν ἐκδόσεων. τέλος, στὴ στήλη Ἀναλόγιον, ἐνημερωτικό δελτίο πρόσφατων θεολογικῶν ἐκδόσεων.
Στὴν ἀναδιοργάνωση τοῦ περιοδικοῦ, ἡ μέριμνα γιὰ τὸ οὐσιαστικὸ περιεχόμενο τῆς προσφερόμενης ὕλης του θὰ εἶναι διαρκὴς καὶ ἀκαταπόνητη, γιὰ νὰ γίνει ἡ Θεολογία σύγχρονο, ἐνδιαφέρον καὶ παρεμβατικὸ στὸν ἀκαδημαϊκό, ἐπιστημονικὸ καί, γενικότερα, στὸν χῶρο τοῦ πνεύματος περιοδικό. Ἡ Θεολογία θὰ μπορεῖ νὰ διευρύνει, τελικά, τὸ ἀναγνωστικὸ κοινό της καὶ πέραν τῶν εἰδικῶν καί, κυρίως, νὰ διακονήσει καὶ νὰ ὑποστηρίξει θεολογικὰ καὶ ποιμαντικὰ τὸ ἔργο τῆς Ἐκκλησίας στὸ σύγχρονο κόσμο.

Μετὰ τὴν κυκλοφορία τοῦ 1ου τεύχους μὲ ποικίλη ἐπιστημονικὴ καὶ θεολογικὴ ὕλη, ἀκο-
λούθησε ἡ ἔκδοση τοῦ 2ου ἀφιερωματικοῦ τεύχους τῆς Θεολογίας. Μὲ κεντρικὸ θέμα τὸν συνοδικὸ θεσμὸ τὰ κείμενα τοῦ πρώτου ἀφιερώματος τῆς Θεολογίας ἐπισημαίνουν ὅτι ἡ ἀλήθεια καὶ ἡ ἑνότητα τῆς Ἐκκλησίας δὲν εἶναι ἕνας δεδομένος θεσμὸς ποὺ ἐπιβάλλεται ἀντικειμενικὰ ὡς ἀλάθητη ἐξουσία, οὔτε βέβαια, μιὰ ἀτομικὴ ψυχολογικὴ ἐμπειρία.Ἡσυνοδικότητα προβάλλει ὡς γεγονὸς κοινωνίας καὶ ἑνότητας, ὡς ἔκφραση τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ ἤθους, ὡς πλέγμα διαπροσωπικῶν σχέσεων καὶ ὄχι ὡς ἀπρόσωπη ὀργάνωση καὶ θεσμικὴ λειτουργία. Ἡ σύνοδος στὴν Ὀρθόδοξη Παράδοση, δίχως νὰ εἶναι μιὰ δομὴ ὑπεράνω τῶν τοπικῶν Ἐκκλησιῶν, συνδέει ὀργανικὰ τὶς κατὰ τόπους Ἐκκλησίες, ὑπερβαίνοντας τὸν πειρασμὸ τῆς παγκόσμιας ὀργάνωσης. Ἡ συνοδικότητα, λοιπόν, ἀποτελεῖ γεγονὸς ἑνότητας ἀλλὰ καὶ κοινωνίας τῶν μελῶν κάθε ἰδιαίτερης ἐκκλησιαστικῆς κοινότητας, ἀλλὰ καὶ τῶν τοπικῶν Ἐκκλησιῶν μεταξύ τους καὶ εἶναι ἀδιανόητη δίχως τὴ σύναξη καὶ τὴν ἐμπειρία τῆς Θείας Ευχαριστίας.

Τὰ κείμενα τοῦ ἀφιερώματος ὑπογράφουν οἱ: Μητροπολίτης Περγάμου Ἰωάννης Ζηζιούλας, Πέτρος Βασιλειάδης, Μητροπολίτης Ναυπάκτου Ἱερόθεος Βλάχος, Δημήτριος Μόσχος, Γεώργιος Μαρτζέλος, Ἀρχιμ. Γρηγόριος Παπαθωμᾶς, Μητροπολίτης Μεσσηνίας Χρυσόστομος Σαββᾶτος, π. Ἀντώνιος Πινακούλας, π. Δημήτριος Μπαθρέλλος, Ἀνέστης Κεσελόπουλος,
Κωνσταντῖνος Δεληκωσταντῆς καὶ Μάριος Μπέγζος. Ἀκολουθοῦν οἱ στῆλες «Θεολογικὰ Χρονικά», «Περιοδικὰ Ἀνάλεκτα», «Βιβλιοστάσιον» καί «Ἀναλόγιον», μὲ πλούσιο ὑλικό.
Τὸ ἑπόμενο 3ο τεῦχος τῆς Θεολογίας θὰ εἶναι ποικίλης ὕλης καὶ θὰ κυκλοφορήσει τὸν προσεχὴ Νοέμβριο.